Rurka tracheostomijna

Rurka tracheostomijna zakładana jest zwykle w celu udrożnienia dróg oddechowych pacjenta. Podczas zabiegu lekarze otwierają przednią ściankę tchawicy i montują w niej specjalny przewód, który umożliwia swobodne oddychanie. Tracheostomia bywa stosowana również przy leczeniu zwężeń krtaniowo-tchawicznych.

Tracheostomia a tracheotomia

Na początek warto wyjaśnić najważniejsze pojęcia. Tracheotomia to zabieg, który polega na otwarciu przedniej ścianki tchawicy – wykonaniu w niej niewielkiego otworu, co po pozwala na lepszą wentylację. Otwór, który powstaje w tym celu nazywany jest terminem tracheostomia. Przez niego wprowadza się specjalną rurkę, która umożliwia oddychanie z pominięciem górnych dróg oddechowych. Posiada ona zazwyczaj balonik uszczelniający zwany mankietem uszczelniającym. Wykorzystanie rurek tracheostomijnych może być konieczne w przypadku:

• urazów i nowotworów krtani;
• wrodzonych wad w budowanie krtani i tchawicy;
• porażenia strun głosowych;
• zalegającej wydzieliny, którą trudno byłoby usunąć.

Rurki tracheostomijne – jak wyglądają?

Rurki tracheostomijne są umieszczane w zespoleniu otworu, który powstał w wyniku zabiegu tracheotomii. Posiadają lekko wygięty kształt. Po jednej stronie umieszcza się kołnierz (zwany również szyldem), przy pomocy którego należy przymocować rurkę do skóry pacjenta lub do szyi. W dolnej części rurki widnieje specjalny balonik, który po nadmuchaniu powoduje, że rurka dokładnie przylega do tchawicy. Dzięki temu osoba korzystająca z rurki lżej oddycha, a gromadząca się wydzielina nie spływa do oskrzeli i płuc. Pacjent może być wtedy podłączony do respiratora.

Rurki tracheostomijne – rodzaje

Producenci sprzętu medycznego oferują różnego rodzaju rurki do tracheostomii – należy zwrócić uwagę na to, że poszczególne produkty mogą różnić się między sobą znacząco pod względem oferowanych parametrów. Przy ich zakupie cena nie powinna być nigdy decydującym kryterium. Rurki mogą różnić się między sobą wymiarami – średnicą i długością, a także stopniem zakrzywienia. Nieodpowiedni produkt może spowodować, że chory będzie cierpiał na otarcia i odparzenia, a nawet perforacje narządu i dalsze problemy z oddychaniem. Z tego powodu lekarz-specjalista powinien wskazać model najbardziej odpowiedni dla potrzeb pacjenta. Na rynku dostępne są rurki tracheostomijne wykonane z różnych materiałów: plastiku, akrylu, metalu czy silikonu. Oczywiście, jedynie produkty wysokiej jakości, rekomendowane przez lekarza zagwarantują, że korzystasz z rurki w całkowicie bezpieczny sposób.

Rurka tracheostomijna a jedzenie

Tracheotomia a jedzenie

Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób korzystanie z rurek tracheostomijnych będzie wpływało na spożywanie przez nich posiłków. Dobra wiadomość jest taka, że osoby stosujące tracheostomię nadal mogą bez większych komplikacji przyjmować pożywienie drogą doustną, tak samo, jak zazwyczaj. Rurka, zwłaszcza kiedy już się do niej przyzwyczaimy, nie powinna powodować dyskomfortu podczas jedzenia. Należy jedynie pamiętać o tym, by przed posiłkiem nadmuchać balonik przy rurce. To pozwala zachować higienę i powoduje, że resztki pokarmów nie będą dostawać się do dróg oddechowych. Po skończeniu posiłku balonik powinien zostać opróżniony z powietrza – w przeciwnym razie może dochodzić do powstawania odleżyn w tchawicy.

Pielęgnacja rurek tracheostomijnych

Osoby, które stosują rurki tracheostomijne i ich opiekunowie powinni zwrócić szczególną uwagę na kwestie pielęgnacji. Zabiegi pielęgnujące umożliwiają swobodną wentylację powietrza transportowanego do organizmu. Należy również pamiętać o tym, że rurki wnikają w głąb organizmu pacjenta, dlatego też brak odpowiedniej higieny może prowadzić do różnego rodzaju infekcji i zakażeń. Chory stosując rurkę powinien pamiętać przede wszystkim o tym, by regularnie odsysać zalegającą w niej wydzielinę. Oczywiście, nie jest to szczególnie przyjemna czynność, jednak pozwala ona na zapewnienie drożności przyrządu. Bardzo ważne jest również zwrócenie uwagi na specjalny opatrunek, który umieszcza się pod kołnierzem rurki, tak, by ten nie stykał się bezpośrednio ze skórą. Do najważniejszych aspektów dbania o pielęgnację rurek tracheostomijnych należy również pilnowanie, by ciśnienie w baloniku było przez cały czas odpowiednie. Należy pamiętać również o tym, że w przypadku osób korzystających z rurek tracheostomijnych olbrzymią rolę odgrywa jakość powietrza w pomieszczeniach, w których spędzają one dużo czasu. Warto zwracać szczególną uwagę na wilgotność oraz ewentualne zanieczyszczenia w powietrzu (na przykład gromadzące się w klimatyzacji.

Rurki tracheostomijne – wymiana

Aby rurki tracheostomijne pozostawały higieniczne i umożliwiały skuteczną wentylację, należy je regularnie wymieniać. Rurkę powinno się wymieniać co miesiąc – a optymalnie co dwa tygodnie. Pierwsza wymiana powinna nastąpić jednak dopiero dwa-trzy miesiące po założeniu. Wiąże się to z faktem, że w początkowym okresie najważniejsze jest, by rana dobrze się wygoiła. Pierwsze wymiany mogą być nieco bolesne – dolegliwości bólowe możemy odczuwać w szczególności przy wkładaniu rurki. Co jednak istotne, z czasem, gdy rana dobrze się wygoi, a my przyzwyczaimy się do noszenia rurki, zabieg ten stanie się mniej nieprzyjemny – pacjent zwykle zaczyna traktować go w sposób rutynowy. Rurki zawsze powinny być wymieniane przez lekarza lub pod jego okiem, próbując zrobić to samemu można narazić się na nieprzyjemne komplikacje.

Rurka tracheostomijna do mówienia

Rurki do tracheostomii są bardzo skutecznym sposobem, jeśli chodzi o umożliwienie pacjentowi oddychania bez udziału górnych dróg oddechowych. Niestety, jest to rozwiązanie, które ma również swoje wady. Wiążą się one nie tylko z uciążliwymi wymianami i koniecznością odpowiedniej pielęgnacji, ale i faktem, że ich zastosowanie może uniemożliwić pacjentowi mówienie lub znacznie je utrudnić. Założenie rurki tracheostomijnej jest zabiegiem, który ma na celu ratowanie życia i zdrowia, dlatego w niektórych przypadkach po prostu nie ma wyboru – trzeba ją zastosować, a możliwość swobodnej komunikacji schodzi na dalszy plan. W ostatnich latach jednak coraz częściej stosowana jest rurka fenestracyjna – posiada ona specjalne otwory umiejscowione powyżej balonika, które pozwalają, by powietrze docierało do strun głosowych. Warto pytać lekarza, czy jest możliwość jej zastosowania.